زکریای رازی:

زکریای رازی، ابوبکر محمد بن زکریای رازی و یا به زبان انگلیسی رازِس (Rhazes)، یکی از بزرگترین پزشکان، فیلسوف و شیمی دان ایرانی است. او در واقع اولین داروساز ایرانی در تاریخ علم داروسازی ایران است. همچنین قدیمیترین نوشته در مورد بیماری های دهان و دندان (دندانپزشکی) کتاب الحاوی از زکریای رازی می باشد.

سرگذشت و زندگی نامه

به‌گفته ابوریحان بیرونی، رازی در سال ۲۵۱ قمری / ۸۶۵ میلادی در ری متولد شده و در حدود ۳۱۳ قمری / ۹۲۵ میلادی در همان شهر فوت کرده است اما باتوجه به تالیف کتاب «برءالساعه» در سال ۳۱۲ یا ۳۱۳ هجری قمری، بیشتر به‌نظر می‌رسد که وفات رازی، درسال ۳۲۰ هجری قمری (۹۳۲ میلادی) رخ داده باشد.

متاسفانه از احوال این دانشمند عالی مقام بیش از چند صفحه در کتب مورخین وجود ندارد. همچنین، مورخان و سایر دانشمندان ازجمله ابن الندیم (صاحب کتاب الفهرست)، ابن ابی اصیبعه (صاحب عیون الانباء فی طبقات الاطباء) و ابوریحان بیرونی (فیلسوف، منجم و ریاضیدان معروف قرن چهارم هجری قمری) تعداد کتب و رسائل رازی را بیش از ۱۵۰ مورد ذکر می کنند اما نسخ بسیاری از آنها در جهان موجود نیست که علت آن نبودن صنعت چاپ در زمان وی و حوادث و رویدادهای ایام است که موجب ازبین رفتن آنها شده است. چنین وضعیتی درباره زندگی نامه و تحصیلات رازی نیز صادق است.

پور سینا یا ابوعلی سینا یا Avicenna

پور سینا، ابن سینا، ابوعلى سینا (۳۷۰- ۴۲۸ق /۹۸۰- ۱۰۳۷م )، و در زبان انگلیسی اَویسِنا (Avicenna) یکی از بزرگ ترین فیلسوف ها و پزشک نامدار ایرانی در تاریخ بشریت است.

1. سرگذشت و زندگی نامه

ما درباره زندگى و سرگذشت ابن سینا آگاهى بس بیشتری داریم تا درباره هر فیلسوف دیگر. این نیز به برکت زندگى نامه ای است که ابوعُبید جوزجانى (۴۳۸ق /۱۰۴۶م ) شاگرد وفادار وی به نوشته آورده است و بخش نخست آن تقریر ابن سینا و بخش دوم آن گزارش و نوشته خود جوزجانى است. این نوشته ها بعدها به «سرگذشت » یا «سیره» مشهور شده است.

در۱۹۷۴میلادی، ویلیام گلمن، این سرگذشت را بر پایه چندین دست نوشته به شیوه ای انتقادی تدوین و با عنوان «زندگانى ابن سینا» با ترجمه انگلیسى آن منتشر ساخت. این متن تاکنون بهترین متنى است که از سرگذشت ابن سینا در دست است ، هر چند در آن لغزشها و اشتباهاتى در خواندن و ترجمه برخى عبارات یافت مى شود که مانفرد اولمان آنها را در نقدی که بر آن کتاب در مجله آلمانى «اسلام » (۱۹۷۵م ) نوشته، یادآور شده است.

ما در اینجا زندگانى ابن سینا را بر پایه روایت خودش و سپس دنباله آن را به روایت جوزجانى مى آوریم. ابن سینا در حدود ۳۷۰ق /۹۸۰م در بخارا زاییده شد. پدرش از اهالى بلخ بود و در دوران فرمانروایى نوح ابن منصور سامانى (۳۶۶-۳۸۷ق /۹۷۷-۹۹۷م ) به بخارا رفت و در آنجا در یکى از مهم ترین قریه ها به نام خرمیثن در دستگاه اداری به کار پرداخت، او از قریه ای در نزدیکى آنجا، به نام افشنه زنى را به همسری گرفت و در آنجا اقامت گزید. ابن سینا در آنجا به جهان چشم گشود. پنج سال پس از آن برادر کهترش به نام محمود به دنیا آمد. ابن سینا نخست به آموختن قرآن و ادبیات پرداخت و ۱۰ ساله بود که همه قرآن و بسیاری از مباحث ادبى را فراگرفته و انگیزه شگفتى دیگران شده بود. در این میان پدر وی دعوت یکى از داعیان مصری اسماعیلیان را پذیرفته بود و از پیروان ایشان به شمار مى رفت . برادر ابن سینا نیز از آنان بود. پدرش ابن سینا را نیز به آیین اسماعیلیان دعوت مى کرد، اما وی هر چند به سخنان آنان گوش مى داد.